سرطان استخوان چیست؟ علائم، علل، تشخیص و راه های درمان 💟
سرطان استخوان (Bone cancer)، اگرچه نسبتاً نادر است، یک بیماری جدی است که می تواند بر هر یک از 206 استخوان بدن انسان تأثیر گذار باشد. دانستن علائم این سرطان برای تشخیص زودهنگام و درمان آن بسیار مهم است.
اصطلاح “سرطان استخوان” شامل سرطانی نمی شود که از ناحیه دیگری از بدن شروع شده و به استخوان ها گسترش یافته است. در عوض، سرطانی که به استخوان گسترش می یابد، به علت جایی که شروع شده نامگذاری می شود. به عنوان مثال، سرطانی که از ریه ها شروع می شود و به استخوان ها گسترش می یابد، همچنان سرطان ریه است.
در این مطلب به طور مفصل به علائم، علل، روش های تشخیص و راه های درمان سرطان استخوان می پردازیم.
سرطان استخوان چیست؟
سرطان استخوان اصطلاحی است برای چندین سرطان مختلف که در استخوان ها ایجاد می شوند. هنگامی که سلول های سرطانی در استخوان رشد می کنند، می تواند به بافت استخوانی طبیعی آسیب برساند. نوع سلول و بافتی که سرطان در آن شروع می شود، نوع سرطان استخوان را تعیین می کند.
سرطان استخوان چقدر شایع است؟ سرطان استخوان نادر است. آنها کمتر از 1 درصد از سرطان ها را در ایالات متحده تشکیل می دهند. در حالی که این نوع از سرطان می تواند در هر سنی ایجاد شود، در کودکان، نوجوانان و جوانان بیشتر از بزرگسالان مسن تر دیده می شوند.
تفاوت سرطان اولیه استخوان با سرطان ثانویه استخوان
سرطان استخوان می تواند به سرطان اولیه استخوان یا سرطان ثانویه استخوان اشاره داشته باشد و این دو نوع کاملاً متفاوت از یکدیگرند. سرطان اولیه استخوان سرطانی است که از استخوان ها شروع می شود. سرطان ثانویه استخوان (متاستاتیک) به سرطانی اطلاق می شود که در جای دیگری از بدن شروع شده و به استخوان ها گسترش یافته است.
سرطان اولیه استخوان نادر است. به طور مثال در استرالیا تخمین زده می شود که بیش از 200 نفر در سال 2023 به سرطان استخوان مبتلا شدند (با میانگین سنی در هنگام تشخیص 42 سال) و بیشتر آنها تشخیص داده شد که به سرطان ثانویه استخوان مبتلا هستند.
اگر به سرطان ثانویه استخوان مبتلا هستید، خواندن اطلاعات مربوط به سرطان اولیه همراه با این اطلاعات ممکن است مفید باشد، زیرا سرطان ثانویه استخوان کاملا متفاوت با سرطان اولیه استخوان درمان می شود. سرطان ثانویه از محل اولیه ای که در آن شروع شده نامگذاری می شود، به عنوان مثال سرطان ریه به همراه ثانویه استخوانی.
بیش از 30 نوع مختلف سرطان اولیه استخوان وجود دارد که سارکوم استخوانی نیز نامیده می شود، رایج ترین انواع آن عبارتند از:
- استئوسارکوم: که در سلول هایی که بافت استخوانی را رشد می دهند شروع می شود.
- کندروسارکوم: که در سلول هایی شروع می شود که غضروف را رشد می دهند.
- سارکوم یوئینگ: که بر سلول های استخوان یا بافت نرم که به سرعت تکثیر می شوند تأثیر می گذارد.
برخی از انواع سرطان بافت نرم اطراف استخوان ها را تحت تاثیر قرار می دهند و اینها به عنوان سارکوم بافت نرم شناخته می شوند و ممکن است به روش های متفاوتی درمان شوند.
اطلاعات زیر به سرطان اولیه استخوان اشاره دارد.
مراحل سرطان استخوان
مرحله بندی با توجه به اندازه و محل تومور و اینکه آیا سرطان به نواحی دیگر گسترش یافته است یا خیر تعیین می شود. سرطان اولیه استخوان به چهار مرحله تقسیم می شود:
- مرحله 1: تومور درجه پایین است و سلول های سرطانی هنوز موضعی هستند.
- مرحله 2: سلول های سرطانی هنوز موضعی هستند، اما تومور درجه بالایی دارد.
- مرحله 3: تومور درجه بالایی دارد و سرطان به نواحی دیگر در همان استخوان گسترش یافته است.
- مرحله 4: سرطان از استخوان به نواحی دیگر بدن مانند ریه ها یا کبد گسترش یافته است.
علائم سرطان استخوان
1- استخوان درد مداوم که شب ها شدیدتر می شود
یکی از شایع ترین علائم سرطان استخوان، درد مداوم استخوان هاست. برخلاف درد های گاه به گاه که همه ما تجربه می کنیم، این درد اغلب شدیدتر بوده و با استراحت از بین نمی رود.
این درد شب ها شدیدتر شده و ممکن است به روش های معمول تسکین درد پاسخ ندهد. بیش از 70 درصد از بیماران مبتلا به سرطان استخوان، درد قابل توجهی را به عنوان علامت اولیه سرطان خود گزارش می کنند.
این درد به این دلیل اتفاق می افتد که سلول های سرطانی عملکرد و ساختار طبیعی استخوان را مختل کرده و باعث التهاب و ناراحتی می شوند.
2- ایجاد تورم و برآمدگی در ناحیه آسیب دیده
یکی دیگر از نشانه های سرطان استخوان، تورم استخوان ها و وجود توده است. تورم اغلب در نزدیکی ناحیه آسیب دیده رخ می دهد و می تواند با یک توده قابل لمس همراه باشد.
این تورم می تواند با شرایط دیگری مانند آرتریت یا آسیب اشتباه گرفته شود، به همین دلیل است که در صورت تداوم، بررسی آن مهم است.
زمانی که سرطان، استخوان های نزدیک به پوست مانند استخوان های بازو، پا یا لگن را تحت تأثیر قرار می دهد، تورم معمولاً بیشتر قابل توجه است. این تورم می تواند باعث شود که شما در پوست خود احساس گرما کرده و آن قسمت قرمز به نظر برسد.
3- استخوان ها به راحتی دچار شکستگی می شوند
سرطان استخوان می تواند استخوان ها را ضعیف کرده و آنها را مستعد شکستگی کند. این شکستگی ها ممکن است با کمترین ضربه یا حتی فعالیت های عادی روزانه اتفاق بیفتند.
این موضوع به این دلیل است که سلول های سرطانی یکپارچگی ساختاری استخوان را به خطر انداخته و آن را شکننده می کنند.
بر اساس مطالعه ای که در مجله تحقیقات استخوان و مواد معدنی منتشر شده است، بیماران مبتلا به سرطان استخوان به دلیل ضعیف شدن پیشرونده استخوان های آسیب دیده در معرض خطر بیشتری برای شکستگی استخوان ها قرار دارند.
این علامت اغلب پس از بروز علائم دیگر مانند درد و تورم ظاهر می گردد.
4- تب و تعریق شبانه
تب و تعریق شبانه نیز می توانند از علائم سرطان استخوان باشند، اگرچه نسبت به سایر علائم ذکر شده، کمتر شایع هستند. این علائم به این دلیل رخ می دهند که سیستم ایمنی بدن در تلاش است تا با سلول های سرطانی مبارزه کند و همین موضوع منجر به التهاب سیستمیک و تب می شود.
تعریق شبانه، به ویژه می تواند خواب و عملکرد روزانه را مختل کند. تب و تعریق شبانه معمولاً با مراحل پیشرفته سرطان استخوان یا زمانی که بیماری به سایر قسمت های بدن گسترش یافته، در ارتباط است.
5- کاهش توانایی حرکت آزادانه و حرکت پذیری
سرطان استخوان می تواند به طور قابل توجهی بر توانایی حرکت آزادانه و حرکت پذیری تأثیر بگذارد، به خصوص زمانی که در استخوان های پا، باسن یا ستون فقرات رخ دهد. درد و آسیب ساختاری ناشی از سرطان، حرکت را بدون کمک دشوار و گاهی غیرممکن می کند.
مطالعه ای در مجله تحقیقات ارتوپدی نشان داد که بیماران مبتلا به سرطان استخوان اغلب به دلیل درد و ضعف در استخوان های آسیب دیده، کاهش عملکرد فیزیکی را تجربه می کنند. این کاهش جنب و جوش و عدم حرکت پذیری مناسب می تواند منجر به کاهش توانایی انجام فعالیت های روزمره شود که بر کیفیت کلی زندگی فرد تأثیر گذار است.
همچنین بخوانید >> 11 ماده غذایی برای استحکام استخوان و تقویت مفاصل
علل سرطان استخوان
متخصصان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث سرطان استخوان می شود، اما آنها ارتباط بین سرطان استخوان و سایر عوامل را یافته اند. مهمترین عامل قرار گرفتن در معرض اشعه یا دارو در طول درمان سایر سرطان ها است. برخی از سرطانهای استخوان به دلیل بیماری هایی که در خانواده ها منتقل می شوند (ارثی) رخ می دهند، اگرچه معمولاً اینطور نیست.
برخی از عواملی که می توانند خطر ابتلا به سرطان استخوان را افزایش دهند عبارتند از:
- کسانی که قبلا رادیوتراپی انجام داده اند، به ویژه افرادی که دوزهای بالایی را در سنین پایین دریافت کرده اند.
- سایر بیماری های استخوانی مانند بیماری پاژه استخوان.
- عوامل ژنتیکی، مانند شرایط ارثی مانند سندرم Li-Fraumeni، و سابقه خانوادگی ابتلاه به برخی سرطان ها.
راه های تشخیص سرطان استخوان
اگر برخی یا همه علائم گفته شده در بالا را تجربه می کنید، آزمایش های زیر ممکن است برای تشخیص سرطان استخوان به شما کمک کنند:
آزمایش خون
آزمایش خون شامل شمارش کامل خون برای بررسی سلامت عمومی شما خواهد بود.
اشعه ایکس
اشعه ایکس برای اسکن استخوان ها مورد استفاده قرار می گیرد تا هر گونه آسیبی را آشکار کند.
سی تی اسکن
سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری) آزمایشی با استفاده از اشعه ایکس و کامپیوتر برای ایجاد تصاویر دقیق از داخل بدن شما است. سپس کامپیوتر تصاویر را در کنار هم قرار می دهد تا یک تصویر سه بعدی ایجاد کند که می تواند هر گونه ناهنجاری استخوانی را برجسته سازد.
ام آر آی
اسکن MRI تصاویری از بدن شما ایجاد می کند که به برجسته کردن هر گونه ناهنجاری استخوانی کمک می کند.
بیوپسی
برداشتن برخی از سلول ها و بافت ها از استخوان آسیب دیده برای بررسی زیر میکروسکوپ.
پس از تشخیص سرطان استخوان
پس از اینکه متوجه شدید سرطان اولیه استخوان دارید، ممکن است احساس شوک، ناراحتی، اضطراب یا سردرگمی کنید. اینها پاسخ های عادی هستند. با پزشک خود در مورد آنچه که می توانید در طول هر مرحله از تشخیص، درمان و فراتر از آن انتظار داشته باشید صحبت کنید. همچنین ممکن است بخواهید با گروه های پشتیبانی همتایان مبتلا به سرطان و گروههای حمایتی مراقبت کنندگان تماس بگیرید.
روش های درمان سرطان استخوان
سرطان اولیه استخوان معمولاً با جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی یا ترکیبی از این روش ها درمان می شود.
تعیین مرحله و درجه سرطان
اگر سرطان تشخیص داده شود، پزشک درجه و مرحله سرطان شما را تعیین می کند. درجه بندی به سرعت رشد تومور اشاره دارد. مرحله بندی میزان گسترش سرطان را توصیف می کند.
جراحی حفظ اندام
جراحی برای برداشتن سرطان اما حفظ اندام رایج ترین نوع جراحی برای سرطان استخوان است. تحت بیهوشی عمومی، جراح قسمت آسیب دیده استخوان را که در آن سرطان در حال رشد است برمی دارد. استخوانی که برداشته می شود با ایمپلنت (پروتز) یا پیوند استخوان، با استفاده از قسمت سالم استخوان از قسمت دیگری از بدن یا از یک “بانک استخوان” جایگزین می شود.
آمپوتاسیون یا قطع عضو
زمانی که برداشتن تمام سرطان بدون تأثیر بیش از حد روی بازو یا پا ممکن نباشد، اندام برداشته می شود. محبوبیت و میزان استفاده از این روش به طور فزاینده ای در حال کاهش است. پس از بهبودی ناحیه، اندام جایگزین (پروتز) تهیه می شود.
سایر نواحی بدن
جراحی معمولا شامل برداشتن سرطان، استخوان آسیب دیده به همراه برخی بافت های سالم اطراف آن می شود. ممکن است از استخوان های سایر قسمت های بدن برای جایگزینی استخوانی که برداشته شده است استفاده شود.
شیمی درمانی
دارو های شیمی درمانی برای تخریب یا آسیب رساندن به سلول های سرطانی استفاده می شود. برای انواع خاصی از سرطان استخوان، شیمی درمانی را می توان همراه با جراحی برای کوچک کردن تومور قبل از جراحی یا بعد از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده استفاده کرد.
شیمی درمانی همچنین می تواند به عنوان نوعی درمان تسکینی برای توقف رشد یا کنترل علائم سرطان پیشرفته مورد استفاده قرار گیرد.
پرتودرمانی (رادیوتراپی)
پرتودرمانی با استفاده از پرتو های انرژی بالا، سلول های سرطانی را از بین برده یا به آنها آسیب می رساند. ممکن است قبل از جراحی برای کمک به آسان تر و ایمن تر شدن جراحی یا بعد از جراحی برای کاهش احتمال رشد مجدد سلول های سرطانی تجویز شود.
مراقبت تسکینی و حمایتی
در برخی موارد سرطان استخوان، تیم پزشکی شما ممکن است در مورد مراقبت تسکینی با شما صحبت کند. هدف مراقبت تسکینی بهبود کیفیت زندگی شما با کاهش علائم سرطان است. علاوه بر کاهش سرعت گسترش سرطان استخوان، درمان تسکینی می تواند درد را تسکین داده و به مدیریت سایر علائم کمک کند. درمان ممکن است شامل رادیوتراپی، شیمی درمانی یا سایر درمان های دارویی باشد.
تیم درمان
بسته به نوع درمان شما، تیم درمانی شما ممکن است متشکل از تعدادی متخصص بهداشتی متفاوت باشد، مانند:
- GP (پزشک عمومی): از سلامت عمومی شما مراقبت کرده و با متخصصان خود برای هماهنگی درمان همکاری می کند.
- جراح: با جراحی تومور ها را برمی دارد و برخی از بیوپسی ها را انجام می دهد.
- انکولوژیست پرتو درمانی: درمان پرتو درمانی را تجویز و هماهنگ می کند.
- انکولوژیست پزشکی: دوره شیمی درمانی را تجویز و هماهنگ می کند.
- تیم مدیریت درد: درد را درمان می کند، به ویژه اگر کنترل آن دشوار یا شدید باشد.
- پرستار سرطان: به درمان کمک کرده و در طول درمان شما اطلاعات و پشتیبانی ارائه می دهد.
- سایر همکاران و متخصصین بهداشت: مانند مددکاران اجتماعی، دارو سازان و مشاوران.
پیشگیری از سرطان استخوان
تاکنون هیچ اقدام اثبات شده ای برای پیشگیری از سرطان استخوان وجود ندارد.
پیش آگهی سرطان استخوان
پیش بینی دقیق دوره بیماری برای پزشک امکان پذیر نیست، زیرا به شرایط فردی هر فرد بستگی دارد. با این حال، پزشک ممکن است بر اساس نوع سرطان استخوان، نتایج آزمایش، سرعت رشد تومور، و همچنین سن، آمادگی جسمانی و سابقه پزشکی، به شما پیش آگهی (پیش بینی آینده و نتیجه احتمالی سرطان) بدهد.
ترجمه و بازنویسی شده توسط مجله پزشکی سلام
🟣🟣🟣 منبع: مجله پزشکی سلام 🟣🟣🟣
توجه: مطالب حوزههای پزشکی، تغذیه، روانشناسی، سلامت و زیبایی و تناسب اندام تنها جنبهی اطلاعرسانی دارند و هرگز نباید جایگزین مراجعه به پزشک یا مشاور متخصص شوند
